Keltische en Germaanse Mythologie

Geplaatst op dinsdag 30 april 2002 @ 14:15 , 1144 keer bekeken

Rond 500 voor Christus kwamen de Kelten naar Ierland. Er werden verschillende koninkrijken gevormd die tegenwoordig nog steeds voortleven in de namen van de vier Ierse provincies: Munster, Leinster, Connaught en Ulster. Er waren soms oorlogen tussen de verschillende koninkrijken, maar dat liep nooit echt uit de hand. Bovendien was er voor heel Ierland een opperkoning, Ard Ri, die zetelde op de heuvel van Tara, ten noorden van Dublin. Het Christendom werd in de vijfde eeuw geïntroduceerd. St. Patrick, de beschermheilige van heel Ierland, speelde daarin een belangrijke rol. Patrick gebruikte de Shamrock, een klaverblad, om de Heilige Drie-eenheid aan de Keltische bevolking uit te leggen. Sindsdien is de Shamrock een veel gebruikt symbool in Ierland. Ierland ontwikkelde zich tot een 'eiland van heiligen en geleerden'. Een klooster Er werden kloostergemeenschappen gesticht waarvan de overblijfselen tegenwoordig nog steeds zijn te bewonderen. Ierse monniken en abten reisden naar het Europese vasteland om zendingswerk te verrichten. In die tijd werd het rustige leven van de monniken verstoord door invallen van Noormannen, die rovend en plunderend de Ierse kusten bezochten. Veel Noormannen vestigden zich in Ierland, maar omdat ze bevreesd waren voor de vijandige Kelten bleven ze dicht bij elkaar. Zo ontstonden de eerste steden, waaronder Cork, Dublin, Limerick en Waterford. De kloosterlingen voelden zich bedreigd door deze Noormannen en bouwden bij de kloosters hoge torens met een ingang die ver boven de grond lag. De torens werden gebruikt als klokketoren en als uitkijkpost. Deze ronde torens zijn overal in Ierland nog te zien --------------------- historie Vanaf de vijfde eeuw voor Christus hadden verschillende Keltische stammen voet aan land gezet in Ierland. De Kelten, die met hun ijzeren wapens de bronzen verdedigingsmiddelen makkelijk de baas waren, legden de oorspronkelijke bevolking hun taal en beschaving op door in de 'elite' te infiltreren. Rond het begin van onze jaartelling was vrijwel geheel Ierland Keltisch. De verschillende stammen vormden niet één rijk, maar verschillende koninkrijkjes, de zogeheten tuatha (tuath = volk). Deze volken sloten zich in los-vaste verbanden aaneen in vijf provincies: Ulster, Munster, Leinster, Connaught en Meath (midhe). Iedere provincie stond onder leiding vann een koning. De Romeinen, die op het Europese continent en in een gedeelte van Engeland, de Kelten hadden verjaagd of onderworpen, lieten Ierland letterlijk links liggen. Daardoor kon de Keltische cultuur zich lang handhaven. Kenmerkend voor die cultuur is het gebrek aan een geschreven taal. Daardoor moesten alle kennis, literatuur en wetten door geleerden van generatie op generatie mondeling worden doorgegeven. Alleen voor korte inscripties op bepaalde gedenkstenen werd een soort runenschrift (Ogham) gebruikt. Mede hierdoor duurde tot in de vijfde eeuw voordat een eerste vaststaand jaartal in de Ierse geschiedenis opduikt. ----------- 4.2. De "komst van de Kelten" Een interessant vraag is hoe die typisch "Keltische cultuur" in Ierland nu eigenlijk ontstond. In de vorm van de bronzen en ijzeren objecten uit deze periode (zwaarden, torques, wagens etc.) is een duidelijke overeenkomst met objecten van het Europese continent. Dit wordt meestal gekoppeld aan de verspreiding van het Gaelic, de inheems-Ierse taal, die tot de Keltische taalgroepen behoort. Impliciet gaat men er vanuit dat er vanuit het continent een verspreiding van Keltische taal en cultuur naar Ierland plaatsvond. Een dergelijke verspreiding kan volgens velen alleen maar door een migratie van mensen verklaard worden. Zo zijn er veel theorieën die de Ierse Kelten via Engeland uit België/N-Frankrijk laten komen, terwijl anderen Spanje als herkomst gebied prefereren. Geen enkel idee kan de toets der kritiek werkelijk doorstaan en er zijn dan ook mensen die vermoeden dat de "oorsprong van de Kelten" eigenlijk geen probleem is. Via uitwisselingsrelaties met het vasteland en Brittannië, die er al vanaf het neolithicum aantoonbaar waren, moet Ierland altijd al enigermate beïnvloed zijn geweest door ontwikkelingen in deze gebieden. Gedurende de latere bronstijd waren deze contacten waarschijnlijk al sterk geïntensiveerd ten opzichte van eerdere periodes. Enkele wrakken, gevonden voor het Engelse Dover, wijzen bijvoorbeeld op het bestaan van een aanzienlijke goederenuitwisseling over zee. Bovendien kunnen we ook afvragen of het Gaelic nu inderdaad zo'n nieuwe taal was. Het is namelijk een Indo-Europese taal en aangezien men ervan uitgaat dat daarvoor in Ierland een niet-Indo-Europese taal gesproken wordt, lijkt de breuk tussen "niet-Keltisch" en "Keltisch" groot. Ik wil er op wijzen dat er geen enkele aanwijzing is, dat het Gaelic inderdaad de eerste Indo-Europese taal in Ierland is. Dit is alleen maar gebaseerd op de veronderstelling van philologen dat het Indo-Europees pas rond 3000 BC in Europa verspreid werd. Zij maken hierbij (nog steeds!) gebruik van de archeologisch geheel achterhaalde aanname dat rond die tijd Russische herdersstammen over heel Europa uitzwermden en hun Indo-Europese taal verspreidden. Wij kennen deze lieden in Nederland als de mensen van de standvoetbekercultuur/enkelgrafcultuur en zoals in de loop van jullie studie inmiddels wel duidelijk moet zijn geworden, is er helemaal niets wat erop wijst dat deze mensen immigranten waren (Lanting/Van der Waals 1974). In Nederland, en in grote delen van Europa, is het ontstaan van deze enkelgrafcultuur een locale ontwikkeling geweest. We kunnen deze lieden dus ook niet meer verantwoordelijk stellen voor het verspreiden van het Indo-Europees, en er is dus ook geen enkele reden om te stellen dat er in Europa voor 3000 BC geen Indo-Europese talen werden gesproken. Waarschijnlijk bestonden deze talen al veel eerder, mogelijk al tijdens het vroeg-neolithicum. We hoeven er in ieder geval dus niet meer a priori van uit te gaan dat de vroegste Ieren vóór het Gaelic een niet-Indo-Europese taal spraken. Het Gaelic is zo ineens een stuk minder uitheems geworden en het "probleem" van haar ontstaan minder groot.